Cardano là gì? Toàn tập về đồng ADA coin

Mục Lục Bài Viết
Cardano là gì?
Cardano là một dự án blockchain và cũng là một đồng tiền mã hóa phân quyền dựa trên nền tảng mã nguồn mở hoàn toàn được xây dựng bởi một nhóm các nhà nghiên cứu và kỹ sư nhằm mục đích giúp đỡ để tạo ra nền kinh tế thông minh. ADA là đơn vị tiền tệ của hệ thống này.
Dự án Cardano được bắt đầu vào năm 2015 bởi Công ty Đầu vào Hồng Kông (IOHK). Charles Hoskinson, người đồng sáng lập cả Ethereum và BitShares đều là CEO của IOHK. Cho tới năm 2017, Cardano đã chính thức được trình làng và đã gọi vốn thành công 60 triệu đô qua hình thức ICO.
Ý tưởng của Cardano là xây dựng một blockchain vượt trội, khắc phục những nhược điểm của các blockchains cũ như Bitcoin, Ethereum và những thứ khác. Mục đích hướng tới thực hiện các giao dịch – rẻ hơn, nhanh hơn và nhiều hơn nữa về số lượng.
Theo Hoskinson, Cardano là thế hệ thứ ba của blockchains, với Bitcoin và Ethereum là thế hệ đầu tiên và thứ hai tương ứng. Vì vậy, thay vì sử dụng mã hiện có, Blockblock blockano đã được viết lại từ đầu. Nhiều người cho rằng Cardano và ADA chỉ cùng một thực thể, tuy nhiên, có một sự khác biệt lớn giữa hai cái tên này.
Cardano là tên của blockchain, cho phép mọi người giao dịch, gửi và nhận tiền. Trong khi đó, ADA đề cập đến tên của tiền mã hóa. Điều này tương tự như Ripple, trong đó Ripple đề cập đến blockchain cơ bản và XRP là tên của tiền tệ.
Cardano sử dụng một blockchain thông minh, bạn có thể sử dụng các hợp đồng thông minh, giống như với Ethereum. Hợp đồng thông minh cho phép hai hoặc nhiều người tham gia thỏa thuận, mà không cần bên thứ ba xác minh. Trong một hợp đồng thông minh, một khi các điều kiện được xác định trước đạt được, phần còn lại của quá trình trở nên tự động.
Theo CoinMarketCap.com, tổng quan về Cardano có thể nhìn nhận như sau:
- Mạng – Cardano
- Tiền tệ – ADA
- Được thành lập – 2015
Đội ngũ phát triển Cardano là ai?
Có ba tổ chức được góp phần vào sự phát triển của Cardano:
- Quỹ Cardano – có trụ sở tại Thụy Sĩ, là một cơ quan độc lập được thiết kế để hỗ trợ người dùng Cardano với tất cả các vấn đề pháp lý và thương mại.
- IOHK – một nhà lãnh đạo trong nghiên cứu và phát triển tiền mã hóa, nhóm này chịu trách nhiệm phát triển nền tảng.
- Emurgo – Cơ quan này đầu tư vào những công ty khởi nghiệp mới nổi và giúp xây dựng các giải pháp thương mại dựa trên Blockano blockchain.
Cardano hoạt động như thế nào?
Tiền mã hóa Cardano tuân theo thuật toán bằng chứng cổ phần (Proof of stake). Nó được hình thành bằng 2 lớp riêng biệt:
+ Lớp CSL:
Là lớp màng đầu tiên trong tiền mã hóa Cardano. Nó có cấu tạo gần như giống đồng Bitcoin. Chỉ khác ở việc dùng thuật toán bằng chứng cổ phần trong khi Bitcoin lại dùng bằng chứng công việc. Chúng được tạo ra do ĐH Edinburgh (Hy Lạp) kết hợp cùng IOHK – Một công ty chuyên về xây dựng hệ thống mạng lưới phát triển
+ Lớp CLL:
Lớp CLL phê duyệt một số ứng dụng cũng như smart contract (hợp đồng thông minh) một cách tự chủ. Không hề liên quan gì đến lớp CSL. Điểm thú vị của những phần mềm, ứng dụng trên là nó có khả năng ứng biến nhanh. Từ đó, thích nghi cao với yêu cầu của nhà cung cấp và sâu hơn là của khách hàng.
Nói chung, blockchains chỉ có một lớp. Lớp kép này là thứ phân biệt Cardano với các loại tiền mã hóa khác.
Thuật toán của Cardano
Thuật toán của Cardano là Ouroboros – Proof of Stake. Blockblock blockano sử dụng một cơ chế đồng thuận chạy trên Proof-of-Stake. Dưới đây là cách hoạt động:
- Những người xác thực giao dịch được gọi là “người xác thực” và không phải là người đào coin.
- Người xác nhận đóng băng một phần tiền ADA của họ. Điều này được gọi stake.
- Khi người xác thực xác minh giao dịch, họ sẽ nhận thêm tiền thưởng làm phần thưởng.
- Cổ phần càng cao, là cơ hội nhận phần thưởng chiến thắng càng lớn
- Số tiền trong phần thưởng tỷ lệ thuận với giá trị của cổ phần.
- Các Ouroboros là hiệu quả hơn và thân thiện với PoW (thuật toán được BTC sử dụng). Nó đòi hỏi ít điện hơn cho hoạt động và phí giao dịch cũng được giữ ở mức thấp. Giao thức Ouroboros đảm bảo rằng tất cả mọi người trên mạng đều có cơ hội kiếm thưởng.
Thông tin chi tiết về ADA Coin
ADA coin là gì?
ADA là đồng tiền điện tử chính thức của mạng lưới Blockchain Cardano, được phát hành ra thị trường vào cuối năm 2017. ADA được xây dựng trên nền tảng của Cardano ngay từ những ngày đầu tiên với đơn vị nhỏ nhất là lovelace (1 ADA = 105 lovelace).
Key Metrics ADA
- Ticker: ADA.
- Blockchain: Cardano.
- Consensus: Proof of Stake (PoS).
- Algorithm: Ouroboros.
- Token Type: Coin.
- Contract: 0x3EE2200Efb3400fAbB9AacF31297cBdD1d435D47
- Block time: 20 giây.
- Smallest unit: 10^-5 ADA.
- Transaction Time: 250 TPS.
- Total Supply: 45,000,000,000 ADA.
- Circulating Supply: 32,140,000,000 ADA.
ADA Token Allocation
Tổng cung cố định của đồng ADA coin là 45 tỷ và được đội ngũ phát triển phân bổ thành ba phần với tỷ lệ như sau:
- 25,927,070,538 ADA (~57,6%) được bán ra thị trường qua ICO.
- 5,185,414,108 ADA (~11,5%) do IOHK, Cardano Foundation và Emurgo nắm giữ.
- 13,887,515,354 ADA (~30,9%) dành cho staking rewards.
ADA Token Sale
Việc bán đồng coin ADA được bắt đầu từ tháng 09/2015 và kết thúc vào tháng 01/2017, với gần 26 tỷ ADA đã được bán sau 5 vòng, nâng tổng số tiền gọi được lên đến ~63 triệu đô. Trong đó:
- 94.45% được mua bởi nhà đầu tư Nhật Bản.
- 2.56% được mua bởi nhà đầu tư Hàn Quốc.
- 2.39% được mua bởi nhà đầu tư Trung Quốc…
Thông tin chi tiết về từng vòng bán được thể hiện như bảng bên dưới:
ADA Token Release Schedule
Hiện tại, chỉ còn phần Staking Rewards vẫn chưa mở khoá vì Cardano vẫn chưa hoàn thành kích hoạt chức năng này ở phiên bản testnet Shelly.
ADA Token Use Case
ADA coin có thể được dùng để làm gì? Giống như ETH trong mạng Ethereum, ADA trong mạng Cardano có 5 mục đích sử dụng như sau:
- Phần thưởng: ADA coin dùng làm phần thưởng khối cho các node trong mạng lưới khi Cardano bắt đầu kích hoạt chức năng này ở testnet Shelly thông qua Staking.
- Staking: Người dùng có thể lấy ADA coin đi stake thông qua các pool staking và sẽ được chia thưởng khi node tạo ra block mới.
- Thanh toán: Trong tương lai, đồng coin ADA có thể được dùng để thanh toán chi phí khi người dùng phát hành tài sản (UIA) trên nền tảng của Cardano.
- Tiền tệ: ADA còn được dùng như một loại tiền tệ (medium of exchange).
- Phí giao dịch trên Cardano Blockchain: Coin ADA được dùng để thanh toán phí giao dịch trong mạng lưới của Cardano với công thức tính phí như sau:
Transaction Fee = a + b × size
Trong đó:
- a là hằng số chống DDoS (tấn công từ chối dịch vụ phân tán) với mức hiện tại là 0,155381 ADA.
- b là hằng số chi phí giao dịch với mức hiện là 0,0000393946 ADA/byte.
- size là kích thước của giao dịch tính bằng byte.
Đào coin ADA như thế nào?
Cardano sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake (PoS) nên anh em chỉ có thể staking chứ không thể đào coin ADA (mining) nó được.
Hiện tại ADA đã có thể stake trên Daedalus, Yoroi, Exodust Wallet, hay Ledger.
Hướng dẫn mua và giao dịch Cardano (ADA)
Hiện tại, bạn có thể mua và bán Cardano tại một trong nhiều sàn giao dịch mã hóa có sẵn trực tuyến.
Có thông tin cho biết, hiện đã có kế hoạch tạo ra một vài máy ATM Cardano ở Nhật Bản và thẻ ghi nợ Cardano. Theo đó, thẻ ghi nợ sẽ cho phép bạn sử dụng ADA giống như bất kỳ đơn vị tiền tệ nào khác và bạn có thể kiểm tra số dư của mình bằng ứng dụng được kết nối.
Còn hiện tại, bạn không thể mua ADA với các loại tiền tệ fiat. Cách dễ nhất để mua ADA là chuyển đổi tiền tệ fiat đầu tiên của bạn (USD, Euro, Yen…) thành bitcoin hoặc Ethereum bằng Coinbase hoặc các sàn giao dịch khác. Sau đó, bạn có thể chuyển đổi BTC hoặc ETH thành ADA tại các trao đổi tiền điện tử như Binance.
Đặc điểm nổi bật của Cardano
Cardano giúp giải quyết ba vấn đề lớn của Blockchain, gồm:
- Scalability (khả năng mở rộng).
- Interoperability (khả năng tương tác).
- Sustainability (tính bền vững).
Scalability – Khả năng mở rộng
Khi nhắc đến khả năng mở rộng thì anh em liền nghĩ đến số transaction mỗi giây (TPS). Nhưng đối với Cardano, khả năng mở rộng bao gồm ba yếu tố:
- Transaction Per Second (TPS): Cardano sử dụng thuật toán đồng thuận Ouroboros, thuộc nhóm Proof of Stake.
- Network: Để nâng băng thông (bandwidth) của mạng lưới, Cardano sử dụng công nghệ RINA (Recursive Inter-Network Architecture) để chia nhỏ mạng lưới thành nhiều subnetwork, và các subnetwork này có thể tương tác với nhau nếu cần.
- Data Scaling: Để giảm dung lượng data của mỗi transaction, Cardano đang chú ý đến hai giải pháp là Subscriptions (chia vùng) và Sidechains.
Interoperability – Khả năng tương tác
Hiện tại, có rất nhiều Blockchain nền tảng, nhưng các Blockchain này không thể giao tiếp, tương tác với nhau được. Theo roadmap, Cardano sẽ có giải pháp về khả năng tương tác giữa các Blockchain khác nhau sau giai đoạn Goguen (mình sẽ trình bày chi tiết ở phần dưới).
Sustainability – Tính bền vững
Tính bền vững của một dự án Blockchain rất quan trọng, vấn đề ở đây là làm sao để cân bằng lợi ích của miner/node và cả tổ chức phát triển dự án, để dự án đó có thể hoạt động ổn định trong thời gian dài?
Trong trường hợp này, Cardano Foundation sẽ phải cần ngân sách để phát triển Cardano sau khi IOHK kết thúc hợp đồng vào năm 2020.
Vì thế, Cardano đang tính đến việc sẽ tạo một quỹ dự trữ như cách mà Dash đã làm. Đó là sẽ thu một phần ADA khi một block mới được tạo ra.
Điểm nổi bật của Cardano so với các loại tiền tệ mã hóa khác
Dưới đây là một số tính năng của Cardano khiến nó nổi bật so với các loại tiền tệ mã hóa khác.
Lập trình Haskell
Haskell là một ngôn ngữ máy tính chủ yếu được sử dụng để truyền tải các tổng kết toán học phức tạp như mã hóa. Với Haskell, Cardano đảm bảo thời gian phát triển nhanh chóng bằng cách sử dụng các dòng mã ngắn hơn và phạm vi rộng lớn của các thư viện mã có sẵn.
Quản trị bởi Chủ sở hữu ADA
Quá trình phát triển của blockchain là cực kỳ quan trọng trong việc xác định chức năng tương lai của nó. Đáng buồn thay, hầu hết các cryptocurrencies giao phó quá trình phát triển cho một số ít các cá nhân. Điều này có nghĩa là người dùng cuối không có tiếng nói gì trong quá trình này.
Đây là những gì làm cho Blockano blockchain thành duy nhất. Chủ nhân của token mã hóa có thể tham gia vào việc quản trị mạng. Nếu bất kỳ chủ sở hữu token nào đề xuất nâng cấp hoặc thay đổi hệ thống, nó sẽ được bỏ phiếu. Nếu đề xuất giành được đa số, các cập nhật và sửa đổi thích hợp được thực hiện cho hệ thống.
Ví Daedalus
Đó là một chiếc ví rất an toàn khi sử dụng mật mã tiên tiến để lưu trữ tiền ADA của bạn. Chiếc ví khá dễ sử dụng và cho phép quản lý tiền dễ dàng.
Nhưng theo báo cáo của các thành viên cộng đồng tiền mã hóa, ví Daedalus đã gặp phải những vấn đề như không có khả năng đồng bộ hóa các khối, thiếu kết nối với mạng và các giao dịch không đến được mạng.
Thông tin cho hay, Cardano gần đây đã phát hành một phiên bản beta của ví Daedalus và phiên bản Linux trong các công trình. Hãy kiểm tra lộ trình chính thức của Cardano để biết thêm tiến độ.
Cardano cung cấp cả tiền mã hóa và nền tảng công nghệ
Ngoài các đồng coin ADA, Cardano cung cấp một nền tảng công nghệ, có thể chạy các ứng dụng phi tập trung (Dapps) cho các chính phủ, cá nhân và các tổ chức.
So sánh Cardano vs Ethereum
Anh em có thể nhìn thấy, Cardano lẫn Ethereum đều ra đời cùng một năm 2015 nhưng Ethereum lại có tốc độ phát triển về lượng dapps nhanh hơn so với Cardano.
Điều này có thể bởi vì Cardano mất 2 năm để chứng minh lý thuyết của họ và đang chuẩn bị thêm smart contract vào mạng lưới khi đến giai đoạn Goguen.
Nhưng Cardano lại có tốc độ giao dịch nhanh hơn Ethereum gấp 10 lần nhờ vào sử dụng thuật toán đồng thuận Ouroboros.
Ưu và nhược điểm của tiền mã hóa Cardano (ADA)
Ưu điểm
- Có một đội ngũ phát triển mạnh mẽ. Người sáng lập có kinh nghiệm cộng tác trên các dự án thành công khác như Ethereum và BitShares.
- Blockchain đầu tiên có nhiều hơn một lớp (lớp giải quyết và lớp tính toán).
- Không có giới hạn về khả năng mở rộng. Blockchain có khả năng xử lý bất kỳ số lượng giao dịch nào.
- Giao dịch rẻ và nhanh.
- Cơ chế đồng thuận của Cardano thân thiện với môi trường hơn và rẻ hơn, cũng như công bằng so với các blockchain cũ hơn.
Nhược điểm
- Các tuyên bố được thực hiện bởi blockchain Cardano vẫn chưa được chứng minh, một số phần của mạng vẫn đang được phát triển.
- Các vấn đề đang diễn ra với Daedalus – ví chính thức của Cardano như không có khả năng đồng bộ hóa các khối, thiếu kết nối với mạng và các giao dịch không đến được mạng.
Đối thủ của Cardano hiện nay
Là một đồng tiền ảo tiềm năng, Cardano vẫn phải đối mặt với những đối thủ đáng gờm trong từng lĩnh vực:
Lĩnh vực công nghệ Blockchain
Trong giai đoạn thị trường tiền điện tử đang bị cường hoá cũng như giảm giá trị, Cardano tuy được đánh giá thấp nhưng cũng không làm giảm cơ hội khi sức mạnh công nghệ của họ là rất nổi bật.
Mặc dù vậy, họ không chỉ cạnh tranh với các đối thủ cùng lĩnh vực, họ còn đang phải cạnh tranh cả trong lĩnh vực truyền thống.
Lĩnh vực tài chính truyền thống
Đối thủ cạnh tranh của Cardano là những công ty có nguồn lực tài chính lớn, nhận diện thương hiệu cũng vượt trội. Đặc biệt là các công ty tài chính này cũng bắt đầu quan tâm đến tiềm năng của công nghệ blockchain và có khả năng bước chân vào thị trường này sớm. Do vậy, Cardano cần tận dụng cửa sáng đang có của thị trường và phát triển mạnh mẽ hơn, để có chỗ đứng vững chắc trong lĩnh vực mà họ theo đuổi.
Lộ trình phát triển của Cardano
Với Cardano, họ chia lộ trình phát triển thành 5 giai đoạn khác nhau, gồm:
- Byron: Giai đoạn mở đầu của Cardano với việc phát triển cộng đồng và phát hành đồng ADA. Về mạng lưới, nó sẽ hoạt động bởi các node được chỉ định và phần thưởng khối bị đốt.
- Shelly: Giai đoạn này là lúc mạng lưới Cardano trở nên phi tập trung hơn và triển khai phần staking.
- Goguen: Đây là lúc mạng lưới Cardano triển khai smart contract và sidechain. Điều này đồng nghĩa rằng các nhà phát triển có thể phát triển Dapps trên Cardano.
- Basho: Giai đoạn Cardano tiến hành tối ưu khả năng mở rộng và tương tác giữa các Blockchain khác.
- Voltaire: Đây là mảnh ghép cuối cùng giúp Cardano trở thành một mạng lưới tự vận hành bởi cộng đồng. Người dùng sẽ có thể voting, biểu quyết để tác động đến sự phát triển của mạng lưới.
Tương lai của hệ sinh thái Cardano
Về Stake Pool và ADA token
Cardano sẽ sớm kích hoạt chức năng staking và thêm smart contract vào mạng lưới để các nhà phát triển có thể xây dựng dapps trên Cardano. Khi việc đó xảy ra, lượng cung ADA sẽ tăng lên vì lạm phát do staking. Tuy nhiên, để staking cần nắm giữ ADA coin trong ví và trở thành node.
Bên cạnh staking, Cardano cho phép xây dựng Dapps sẽ khiến mạng lưới có nhiều giao dịch hơn, lượng ADA thu được từ phí giao dịch sẽ tăng. Điều này sẽ làm cho nhiều người staking ADA coin để nhận thưởng làm giảm nguồn cung của ADA.
Và điều này đã tỏ ra vô cùng hiệu quả khi cho đến thời điểm hiện tại, 70% cung lưu thông của ADA đã được stake ở các pool và chúng có trị giá lên đến hơn 50 tỷ đô. Đây cũng là nhân tố giúp Cardano đứng vững ở vị trí thứ #3 về vốn hóa chỉ sau Bitcoin và Ethereum.
Về hệ sinh thái Cardano
Hiện tại thì Cardano đã có kế hoạch để ra mắt Smart Contract trong tháng 8/2021. Tuy nhiên cho đến hiện tại họ chưa thật sự ra mắt Mainnet mà chỉ có bản Testnet mang tên Plutus cho các developer thử nghiệm.
Để phát triển không gian DeFi, Cardano đã thành lập chương trình Project Catalyst (Hackathon) nhằm thu hút developer phát triển và gọi vốn. Điều này là một dấu hiệu tích cực cho cộng đồng của Cardano.
Kể từ đầu năm 2021 đến nay, số lượng project có tầm nhìn phát triển trên Cardano đã tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, tất cả vẫn chưa thể chính thức deploy trên Cardano vì họ chưa có Smart Contract. Mình hi vọng là Cardano sẽ sớm ra mắt Mainnet để Cardano có thể bắt kịp lĩnh vực DeFi của nhiều blockchain platform khác.
Có nên đầu tư vào Cardano (ADA)?
Cardano dường như là một nền tảng blockchain đáng tin cậy và được hỗ trợ bởi các quy trình phát triển khoa học. Một điều chủ chốt tạo nên uy tín của Cardano là một nhóm phát triển uy tín với các nghiên cứu khoa học và cố vấn.
Thực tế, đây là mã nguồn mở, nhưng vẫn còn một chặng đường dài trước khi dự án Cardano thành công. Và nếu đi đúng lộ trình, Cardano có thể trở thành altcoin cuối cùng cho Ethereum. Việc có nên đầu tư hay không nên đầu tư vào ADA vẫn luôn là sự quyết định của những người trong cuộc, những người nắm rõ về đồng tiền điện tử này.
Trên đây là một vài nhận định cũng như thông tin mà chúng tôi đưa ra để bạn đọc tham khảo chứ không phải lời khuyên đầu tư. Do vậy, để biết có nên đầu tư vào Cardano hay không bạn cần tìm hiểu kỹ hơn, tham khảo thêm nhiều nguồn thông tin khác trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Hy vọng qua bài viết trên bạn có được cho mình những thông tin cơ bản về Cardano cũng như có thêm kiến thức giúp ích cho kế hoạch và những quyết định đầu tư của bạn.
Bài viết chỉ mang mục đích cung cấp thông tin về Cardano (ADA) và không được xem là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Cryptocurrency là hình thức đầu tư rủi ro, anh em chỉ tham gia với số vốn có thể mất được.
Tham khảo: SundaeSwap: DEX trên Cardano ra mắt testnet ngày 5/12
Tham khảo thêm nhiều thông tin khác: TẠI ĐÂY